Dünya genelinde insanlar her yıl 1 milimetreden küçük 102 bin plastik parçası yutuyor. Bu da 250 gram plastik yiyoruz demek. 2002-2016 yılları arasında, tüm insanlık tarihinin toplamı kadar plastik üretilmiş olması durumu özetliyor. Türkiye ise, hem Akdeniz’deki plastik kirliliğinin en büyük sorumlularından hem de bu kirlilikten en çok etkilenen ülkelerden biri.
Çeşme’den örnek plastik atık projesi
Oksijen gazetesinden Elif Ergu’ya göre bu kirliliğin önüne geçmek için sivil toplumun, belediyelerin, üniversitelerin, iş dünyasının ve hükümetin ortak hareket ederek seferberlik ilân etmesi gereken bir noktadayız. Çünkü dünyada her yıl 19-23 milyon ton plastik denizlere karışıyor. Deniz kuşlarının yüzde 90’ı, deniz kaplumbağalarının yüzde 52’si plastik yiyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre de mikroplastikler hayatımızı tehdit ediyor, her hafta kredi kartı büyüklüğünde plastik yiyoruz.
WWF’in dünya genelinde 36 ülkenin dahil olduğu Plastik Atıksız Şehirler Ağı’na 2019’da İzmir de katılmış, Nice’ten sonra Akdeniz’de 2030’a kadar doğaya karışan plastiğini sıfırlama sözü veren ikinci şehir olmuştu.
Blue Panda’nın WWF Plastik Atıksız Şehirler Ağı Üyesi İzmir’in pilot ilçesi Çeşme’yi ziyaret etmesi nedeniyle WWF yöneticileri, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran’ın da bir araya geldiği bir etkinlik düzenlendi.
Tek kullanımlıklar yasaklanıyor
Toplantıda konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “plastik atıksız şehir” hedefini hangi çalışmalarla ve nasıl gerçekleştireceklerini içeren eylem planını açıkladı. Soyer, “İzDönüşüm Ambalaj Atığı Toplama ve Ayırma Tesisimizde günde 420 tona kadar ambalaj atığını ayrıştırarak geri dönüştürme kapasitesine sahibiz. Burada şimdilik dört ilçemize, Buca, Karabağlar, Karşıyaka ve Narlıdere’ye hizmet veriyoruz. Ağustos ayı içerisinde bu dört ilçeye yerleştireceğimiz 800 geri dönüşüm kutusu İzmirlilere iki seçenek sunmamızı sağlıyor: Atıkları eskiden olduğu gibi çöpe atmak veya geri dönüşüm kutularımızla buluşturmak. Vatandaşlarımız şayet ikincisini tercih ederse, doğamız ve toplum sağlığı korunmuş olacak. Ülke ekonomimiz büyüyecek. Tüm bu çalışmaların sonucunda geri dönüşüme gönderilen ambalaj atıklarının oranını yüzde 12’den önce yüzde 20’ye, ardından yüzde 40’a çıkarmayı hedefliyoruz. Yüzde 20’lik bir geri dönüşüm oranını yakalamanın bile 160 milyon liralık kazanç anlamına geldiğini belirtmek isterim” dedi.
“Dönüşüm İzmir’den başlıyor”
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer
Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran da, halka açık etkinliklerde ıslak mendil, pipet ve yiyecek sosları gibi tek kullanımlık plastiklerin yasaklanmasına kademeli olarak başlandığını açıkladı. Ilıca Üretici Pazarı’nda plastik poşet yerine kese kâğıdı ve pazar filesi kullanımına geçildiğini söyledi.
‘Alışkanlıklar değişmeli’
WWF Genel Müdürü Aslı Pasinli, son 20 yılda plastik üretiminin büyük bir hızla arttığını vurgulayarak, her yıl 20 milyon tondan fazla plastik atığın denizlere karıştığını söyledi. Pasinli, “Bize havamızı, suyumuzu ve toprağımızı sunan doğamız, plastik üretiminin artması sebebiyle, plastik kirliliği tehdidiyle karşı karşıya. 2002 ve 2016 yılları arasında, önceki yılların toplamı kadar plastik üretildi. Plastik üretiminin 2040 yılına kadar 2 kattan fazla, denizlerdeki plastik kirliliğinin ise 3 kat artması bekleniyor. Ancak alışkanlıklarımızda yaptığımız küçük değişikliklerle plastik atıksız bir gelecek için adım atabiliriz” diye konuştu.
Pasinli Çeşme’nin meşhur yiyeceği kumru siparişiyle çıktığı kürsüde, bir kumru siparişinde poşetten pipet ve turşu kabına kadar her şeyin plastik olduğuna dikkat çekerek, “Bundan vazgeçerek atılacak adımın bile büyük önemi var. Plastik ürünlerin yerine konulacak alternatif ürünlere ihtiyaç var. Çeşme Esnaf ve Sanatkarlar Odası’yla plastik atıksız kumru, Çeşme Turistik Otelciler Birliği ve Alaçatı Turizm Derneği üyesi otellerle de ortak çalışmalar yapılıyor. Tek kullanımlık şampuanlardan da vazgeçilmesi gerekiyor” dedi.
